Hồ Chí Minh và chặng đường hình thành nền báo chí cách mạng Việt Nam

(Baonghean.vn) - Nhìn lại chặng đường hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Người đã sớm thấy vũ khí đắc lực cho cách mạng là báo chí. Người sử dụng triệt để, thành thạo, sắc bén báo chí vào làm phương tiện chiến đấu cho sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc.

Chủ tịch Hồ Chí Minh – Nhà báo vĩ đại của nền báo chí Việt Nam
Chủ tịch Hồ Chí Minh – Nhà báo vĩ đại của nền báo chí Việt Nam.

Trải qua gần 60 năm hoạt động cách mạng, sự nghiệp báo chí của Chủ tịch Hồ Chí Minh vô cùng đồ sộ, với hơn 2.000 bài báo các loại, gần 300 bài thơ, gần 500 tranh truyện và ký. Người cùng sáng lập ra 9 tờ báo: Báo Người cùng khổ (Le Paria năm 1922), báo Quốc tế Nông dân (1924), báo Thanh Niên (1925), báo Công Nông (1925), báo Lính Kách mệnh (1925), báo Thân Ái (1928), Tạp chí Đỏ (1930), báo Việt Nam Độc lập (1941), báo Cứu quốc (1942)...

Sau Cách mạng Tháng Tám, Người tiếp tục cộng tác, tổ chức và cho ra đời một số tờ báo mới. Ngày 7/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ thị thành lập Đài phát thanh Quốc gia (nay là Đài Tiếng nói Việt Nam). Ngày 19/9/1945, Hãng tin Quốc gia (nay là Thông tấn xã Việt Nam) cũng được thành lập. Sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ II tháng 2/1951, báoSự Thật (tiền thân của báo Nhân Dân).

Trong hoạt động báo chí Người đã sử dụng 150 bút danh, viết báo bằng nhiều thứ tiếng như: Anh, Pháp, Nga, Hán, Việt…, đăng trên nhiều báo, tạp chí ở trong nước và ngoài nước. 

Lúc sinh thời Bác Hồ rất quan tâm đến báo chí.
Lúc sinh thời Bác Hồ rất quan tâm đến báo chí.

Từ năm 1919 - 1930 hoạt động báo chí của Người tập trung vào hai chủ đề chính là tố cáo, lên án sự thối nát bất công vô nhân đạo của chủ nghĩa thực dân và chế độ thống trị của chúng đối với các nước thuộc địa, trong đó có Việt Nam. Người đã viết "Bản yêu sách của nhân dân Việt Nam" đăng trên tờ báo Nhân Đạo (L’Humanite). Năm 1921, Người tổ chức ra "Hội liên hiệp các dân tộc thuộc địa" và sáng lập ra tờ báo "Người cùng khổ" (Le Paria).

Từ năm 1930 đến 1945, hoạt động báo chí của Người đi vào bí mật. Những bài báo của Người được lấy nhiều bút danh khác nhau, tháng 8/1941, Người sáng lập ra tờ “Việt Nam độc lập” gọi tắt là Việt Lập để tuyên truyền, cổ động và tổ chức nhân dân các tỉnh Cao Bằng, Bắc Cạn, Lạng Sơn vào các đoàn thể cứu quốc của Mặt trận Việt Minh. Giai đoạn này, đánh dấu một mốc son quan trọng nhất cho sự ra đời một quốc gia độc lập. Năm 1945, trong không khí chiến thắng của cách mạng Tháng Tám (19/8/1945), ngày 2/9/1945, Người đã viết và đọc bản "Tuyên ngôn Độc lập" khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và được công bố toàn thế giới về một quốc gia độc lập.

Bác Hồ làm việc với báo Sự thật tại Việt Bắc.
Bác Hồ làm việc với báo Sự thật tại Việt Bắc.

Từ năm 1945 đến 1954, hoạt động báo chí của Hồ Chí Minh gắn liền với cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp từ 1946 – 1954. Tác phẩm của Người nhiều về số lượng, đa dạng về thể loại. Người đã viết tập sách như: “Sửa đổi lề lối làm việc” (1947), “Cần kiệm liêm chính” (1949). Người cũng viết khoảng hơn 135 bài cho báo Cứu quốc - cơ quan tuyên truyền cổ động của Tổng bộ Việt Minh. Từ năm 1947 đến 1950, Bác Hồ viết khoảng 24 bài cho báo Sự thật (nay là Báo Nhân Dân).

Từ năm 1954 đến 1969, Người viết hàng trăm bài báo đăng trên các báo và tạp chí trong và ngoài nước, chủ yếu là báo Nhân Dân (với bút danh là Trần Lực, Chiến sỹ...). Cũng trong giai đoạn này Người đã viết một số tác phẩm cho các báo của Liên Xô như “Tình hữu nghị vô sản thắng lợi”, “Ba mươi năm hoạt động của Đảng”, “Lênin người thầy vĩ đại của cách mạng Việt Nam” và nhiều tác phẩm khác. 

Bác Hồ thăm và chúc Tết cán bộ phóng viên Báo Nhân Dân năm 1957.
Bác Hồ thăm và chúc Tết cán bộ phóng viên Báo Nhân Dân năm 1957.

Năm 1960, Người viết bài "Ba mươi năm hoạt động của Đảng" đăng trên tạp chí nhân dịp kỷ niệm 30 năm Ngày thành lập Đảng. Thời kỳ này, Người còn viết nhiều bài cho các báo xuất bản ở Liên Xô và một số quốc gia khác.

Hồ Chí Minh đã gắn bó cả cuộc đời và sự nghiệp với báo chí cách mạng Việt Nam. Trong bài nói chuyện tại Đại hội lần thứ II, Hội Nhà báo Việt Nam, ngày 16/4/1959, Hồ Chí Minh coi mình là người có duyên nợ với báo chí, duyên nợ ấy chính là làm báo nhằm mục đích: “Chống thực dân đế quốc, chống phong kiến, địa chủ, truyên truyền độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội”. 

Hồ Chủ tịch tại Đại hội III Hội Nhà báo Việt Nam (9-1962)
Hồ Chủ tịch tại Đại hội III Hội Nhà báo Việt Nam (9-1962)

Cuộc đời hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã để lại hệ thống quan điểm, tư tưởng về con người, cách mạng, thời đại, nhân dân, kinh tế, chính trị, văn hóa, an ninh, quốc phòng các lĩnh vực khác của đời sống xã hội và di sản báo chí cũng không nằm ngoài tư tưởng của Người. Di sản đó cũng thể hiện bản lĩnh tuyệt vời của một nhà báo cách mạng lớn. Đó chính là “tư tưởng Hồ Chí Minh về báo chí cách mạng Việt Nam”.

Thái Bình (Tổng hợp)

tin mới

Cảm xúc tháng Năm trên quê hương Bác Hồ

Cảm xúc tháng Năm trên quê hương Bác Hồ

(Baonghean.vn) - Những ngày này người dân trên mọi miền Tổ quốc đã tìm về Kim Liên (Nam Đàn) – quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Về đây, tất cả đều dành tình yêu lớn lao đối với vị lãnh tụ thiên tài của dân tộc Việt Nam, người đã hy sinh cả cuộc đời mình vì độc lập của dân tộc.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 16/5

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 16/5

(Baonghean.vn) - Khai mạc Hội nghị lần thứ chín, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII; Chủ tịch UBND tỉnh cùng các đại biểu HĐND tỉnh tiếp xúc cử tri tại các địa phương; Sẽ thành lập Khu bảo tồn biển Hòn Ngư - Đảo Mắt...

Nghệ An kiến nghị Quốc hội phân cấp cho tỉnh một số nội dung cùng với bổ sung nguồn lực đầu tư phát triển

Nghệ An kiến nghị Quốc hội phân cấp cho tỉnh một số nội dung cùng với bổ sung nguồn lực đầu tư phát triển

(Baonghean.vn) - Làm việc với Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, UBND tỉnh kiến nghị Trung ương phân cấp cho tỉnh một số nội dung cùng với bổ sung nguồn lực đầu tư phát triển; cho phép thành lập Ban quản lý khu công nghệ cao tỉnh, đầu tư các dự án phát triển nông nghiệp công nghệ cao...

Sửa một số quy định về phòng cháy, chữa cháy

Sửa một số quy định về phòng cháy, chữa cháy

Chính phủ đã ban hành Nghị định số 50/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 136/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng cháy và chữa cháy và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng cháy và chữa cháy và Nghị định số 83/2017/NĐ-CP.

Những con người thầm lặng ở Khu Di tích Kim Liên

Những con người thầm lặng ở Khu Di tích Kim Liên

(Baonghean.vn) - Mỗi cán bộ, nhân viên của Khu Di tích Kim Liên, dù ở vai trò, vị trí nào, cũng có một niềm tự hào chung, đó là được làm việc tại quê Bác, hàng ngày được nhắc nhớ về Người, để nỗ lực, cố gắng không ngừng làm theo những điều Bác dạy.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 15/5

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 15/5

(Baonghean.vn) - Chủ tịch UBND tỉnh tiếp công dân; 92/94 xã thuộc diện sáp nhập đã hoàn thành lấy ý kiến cử tri; Nhộn nhịp thu hoạch lúa xuân… là những thông tin nổi bật ngày 15/5.

Họp

UBND tỉnh Nghệ An họp và cho ý kiến về nhiều nội dung quan trọng

(Baonghean.vn) - Chiều 15/5, UBND tỉnh Nghệ An tổ chức họp để nghe và cho ý kiến về các nội dung: Chế độ dinh dưỡng đặc thù cho huấn luyện viên, vận động viên thành tích cao; đặt tên đường trên địa bàn thành phố Vinh và huyện Nghi Lộc; họp Ban chỉ đạo Đại hội Đại biểu các dân tộc thiểu số tỉnh.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 14/5

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 14/5

(Baonghean.vn) - Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua hồ sơ dự thảo Nghị quyết về bổ sung cơ chế, chính sách đặc thù cho Nghệ An; Nhiều cơ quan, đơn vị, dự án trên địa bàn tỉnh Nghệ An chưa giải ngân vốn đầu tư công; Cưỡng chế thực hiện Quyết định thu hồi đất ở Hưng Tây, Hưng Nguyên...

Ra mắt cuốn sách 'Từ Việt Bắc về Hà Nội' - Tập 3 trong Bộ tiểu thuyết 5 tập 'Nước non vạn dặm' của tác giả Nguyễn Thế Kỷ

Ra mắt cuốn sách 'Từ Việt Bắc về Hà Nội' - Tập 3 trong Bộ tiểu thuyết 5 tập 'Nước non vạn dặm' của tác giả Nguyễn Thế Kỷ

(Baonghean.vn) - Ra mắt sách “Từ Việt Bắc về Hà Nội” - Tập 3 trong Bộ tiểu thuyết 5 tập “Nước non vạn dặm”, nhân kỷ niệm 134 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tập sách của PGS.TS, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ - Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 13/5

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 13/5

(Baonghean.vn) - Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dâng hoa, dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân kỷ niệm 134 năm ngày sinh của Người; 37.044 thí sinh đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT… là những thông tin nổi bật ngày 13/5.

Thành phố Vinh đề xuất thí điểm thu phí dừng, đỗ xe ô tô trên lòng đường, vỉa hè và cơ chế đặc thù về thu, chi trong các trường học

Thành phố Vinh đề xuất thí điểm thu phí dừng, đỗ xe ô tô trên lòng đường, vỉa hè và cơ chế đặc thù về thu, chi trong các trường học

(Baonghean.vn) - Thông qua giám sát của Thường trực HĐND tỉnh, UBND TP. Vinh đề xuất, kiến nghị tỉnh 5 nội dung liên quan đến một số cơ chế, chính sách, trong đó, cho phép thành phố thí điểm thu phí dừng, đỗ xe ô tô trên lòng đường, vỉa hè và thực hiện cơ chế đặc thù về thu chi trong các trường học.

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dâng hoa, dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân kỷ niệm 134 năm ngày sinh của Người

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dâng hoa, dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân kỷ niệm 134 năm ngày sinh của Người

(Baonghean.vn) - Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Nghệ An luôn trân trọng những tình cảm đặc biệt thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với quê nhà, xem đó là tài sản vô giá của quê hương; từ đó quyết tâm xây dựng tỉnh nhà ngày càng giàu đẹp, văn minh, xứng đáng là quê hương của Người.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 12/5

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 12/5

(Baonghean.vn) - Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an dâng hoa, dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Khu Di tích Kim Liên; ĐBQH tỉnh Nghệ An tiếp xúc cử tri công nhân, lao động; Mở rộng không gian, nâng cấp tiêu chuẩn đô thị đối với 6 thị trấn... là những nội dung đăng tải hôm nay.