Trước khi lắp đặt, Trung tâm tiết kiệm năng lượng đã tiến hành kiểm tra cường độ chiếu sáng, độ rọi, độ lóa của ánh sáng trong phòng học; sử dụng thiết bị, cách lắp đặt bố trí hệ thống chiếu sáng; mầu sắc bàn ghế, sàn nhà, tường, cửa sổ phòng học; tỷ lệ học sinh mắc các tật về mắt trong nhà trường...
Kết quả khảo sát cho thấy: Phòng học có kết cấu không gian diện tích, cửa sổ, màu sơn và chiếu sáng tự nhiên hầu hết đáp ứng quy định, tuy vậy một số trường đặc biệt là khu vực nông thôn, miền núi do được xây dựng đã lâu nên xuống cấp, tường hoen ố, cây cối che phủ cửa sổ hạn chế ánh sáng tự nhiên. Một số trường vùng nông thôn, miền núi chưa có phòng chức năng, sân chơi hẹp, cây cối che chắn ánh sáng của các phòng học, có trường lại không đủ bóng mát, ánh sáng gây lóa. Hầu hết các phòng học đều lắp hệ thống chiếu sáng trên quạt trần do đó về mùa hè khi sử dụng quạt trần, khi quạt quay sẽ chia cắt ánh sáng, gây mỏi mắt. Một số trường vùng nông thôn, miền núi hệ thống dây dẫn, bảng điện đã xuống cấp không bảo đảm an toàn.
 |
| Mô hình chiếu sáng học đường vừa được lắp đặt tại Trường tiểu học Làng Sen, Nam Đàn. Ảnh: Việt Phương |
Đa số loại bóng đèn đang sử dụng tại các trường học hiện nay là đèn Compact và đèn Huỳnh quang, cá biệt có những trường đang sử dụng đèn sợi đốt, mỗi phòng học chỉ được bố trí từ 4 – 6 bóng. Một số trường ở thành phố Vinh đã sử dụng đèn Led.
Ánh sáng yêu cầu của Bộ Y tế cho phòng học là không được nhỏ hơn 300 Lux. Kết quả khảo sát cho thấy: Tỷ lệ các em học sinh mắc các tật về mắt trung bình gia tăng theo các cấp học.
Trước thực tế đó, chúng tôi đã tiến hành thay thế lắp đặt mỗi trường từ 1- 2 phòng mô hình lớp học đạt ánh sáng tiêu chuẩn và tiết kiệm năng lượng trên địa bàn TP Vinh và các huyện, thị xã trên địa bàn tỉnh. Trên cơ sở thiết kế mô hình ánh sáng học đường, Trung tâm phối hợp với nhà trường, đơn vị tư vấn thi công tổ chức lắp đặt hệ thống chiếu sáng trong lớp học đạt các tiêu chuẩn về ánh sáng học đường như quy định mà còn có ý nghĩa về việc chuyển đổi thiết bị sử dụng năng lượng hiệu suất cao.
 |
| Mô hình chiếu sáng học đường đang được nhân rộng để các em học sinh được tiếp nhận nguồn ánh sáng tiêu chuẩn |
Từ mô hình ánh sáng tiêu chuẩn theo quy định, không gây lóa trên bảng, bảo vệ thị lực và góp phần giảm vẹo cột sống cho học sinh mà Trung tâm tiết kiệm năng lượng, Sở Công Thương đã xây dựng, các nhà trường tổ chức nhân rộng theo hình thức xã hội hóa. Các phòng học được thiết kế gọn đẹp, độ rọi đảm bảo 300lx, sự phân bố ánh sáng đều trong phòng học, chỗ tối nhất không dưới 60% của 300lx. Sử dụng đèn LED có độ bền bằng hoặc cao hơn bóng đèn huỳnh quang T8.
Năm 2020, Trung tâm đã lắp đặt được 48 mô hình chiếu sáng học đường, dự kiến các mô hình sẽ được nhân rộng trong những năm tiếp theo để các em học sinh được tiếp nhận nguồn ánh sáng tiêu chuẩn, góp phần nâng cao hiệu quả học tập.
