Thuật ngoại giao 'đi trên dây' của Myanmar

(Baonghean) - Cố vấn Nhà nước kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Myanmar Aung San Suu Kyi tới thăm Mỹ lần đầu tiên sau khi đảng Liên đoàn Quốc gia vì Dân chủ (NLD) của bà nắm chính quyền và nhậm chức vào cuối tháng 3 năm nay. Chuyến thăm được xem là nỗ lực cân bằng mối quan hệ với các nước lớn trong chính sách ngoại giao của chính phủ dân sự mới Myanmar.

Tổng thống Mỹ Barack Obama và bà Aung San Suu Kyi tại một cuộc họp báo ở Yangon năm 2014.  Ảnh: AFP.
Tổng thống Mỹ Barack Obama và bà Aung San Suu Kyi tại một cuộc họp báo ở Yangon năm 2014. Ảnh: AFP.

Kỳ vọng trong chuyến đi Mỹ

Sau khi xuất hiện tại Hội nghị cấp cao ASEAN tại Lào với vai trò đại diện nhà nước Myanmar, bà Aung San Suu Kyi lại gây chú ý khi công du Mỹ và có cuộc hội đàm với Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 4-5/9. Đây không phải lần đầu bà thăm Mỹ nhưng lại là chuyến thăm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.

Cách đây đúng 4 năm bà từng tới nhưng với vai trò Chủ tịch đảng đối lập Myanmar. Giờ đây, Suu Kyi làm khách của Nhà Trắng trên cương vị mới - Cố vấn Nhà nước kiêm Bộ trưởng Ngoại giao - những chức danh cao cấp mà bà từng tuyên bố là có vị thế "cao hơn" cả tổng thống.

Chính vì thế chuyến thăm lần này của bà có thể coi là một nét phác họa trong chính sách đối ngoại của Myanmar những năm tới và cũng thể hiện nhiều kỳ vọng của đất nước vừa trải qua bước ngoặt lịch sử.

Kỳ vọng lớn đầu tiên của bà Suu Kyi khi tới Washington là tìm kiếm sự ủng hộ mạnh mẽ của Mỹ và quốc tế trong chiến lược xây dựng nền hòa bình bền vững của Myanmar.

Hội nghị hòa bình Panglong thế kỷ 21 tổ chức tháng trước được coi là bước khởi đầu cho một chặng đường đầy gian nan của tiến trình hòa hợp dân tộc ở Myanmar. Hội nghị dù chưa đạt được sự đồng thuận giữa các nhóm sắc tộc nhưng đã cho thấy nỗ lực chung của người dân Myanmar muốn xây dựng một nền hòa bình, dân chủ thực sự và bền vững. Tất nhiên, ngoài ý chí của người dân Myanmar thì cần sự hỗ trợ từ bên ngoài mới có thể giúp tiến trình này thành công. Và Mỹ là đối tác lý tưởng cho chính quyền mới của Myanmar.

Thực tế, chính quyền Mỹ luôn ủng hộ chính quyền dân sự mới ở Myanmar và coi đây là điều kiện để gỡ bỏ những biện pháp trừng phạt và cấm vận với quốc gia Đông Nam Á này.  

Các biện pháp trừng phạt mà Mỹ đang áp đặt đối với Myanmar chủ yếu là hạn chế giao dịch với các tập đoàn do quân đội Myanmar điều hành, trong đó có lệnh cấm nhập khẩu ngọc bích và đá quý, cũng như đưa nhiều nhân vật Myanmar vào "danh sách đen".

Trong thời gian qua, chính quyền của Tổng thống Obama đã nới lỏng một số lệnh trừng phạt, trong đó có việc đưa một số ngân hàng nhà nước Myanmar ra khỏi "danh sách đen" cũng như dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt đối với 7 công ty khai mỏ và gỗ lớn hồi tháng 5. Song Washington cũng đã gia hạn nhiều biện pháp hạn chế đối với quốc gia Đông Nam Á này.

Vì thế, một trong những “sứ mệnh” trong chuyến đi của bà Suu Kyi là thuyết phục giới chức Mỹ dỡ bỏ cấm vận. Hiện Washington đã nghiên cứu vấn đề này, thậm chí đang xem xét các hướng cải thiện môi trường đầu tư ở Myanmar, trong đó có việc đưa Myanmar vào Hệ thống ưu đãi thuế quan phổ cập (GSP), cho phép miễn thuế đối với hàng hóa từ các nước nghèo và đang phát triển. Dư luận Myanmar hy vọng tín hiệu tích cực từ Mỹ có thể là động lực cho các chương trình chính trị và kinh tế của nước này.

Đáng chú ý, nhân chuyến thăm Mỹ lần này, bà Suu Kyi sẽ có bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hợp quốc ở New York. Đây sẽ là cơ hội để nhà lãnh đạo Myanmar đề nghị cộng đồng quốc tế kiên nhẫn và ủng hộ nỗ lực của nước này nhằm đạt tới hòa bình và hòa giải dân tộc với các nhóm dân tộc thiểu số.

Nhà lãnh đạo Myanmar Aung San Suu Kyi thăm Trung Quốc tháng 8 vừa qua. Ảnh: Reuters.
Nhà lãnh đạo Myanmar Aung San Suu Kyi thăm Trung Quốc tháng 8 vừa qua. Ảnh: Reuters.

Thế “đi trên dây” của bà Suu Kyi

Giới quan sát cho rằng những kỳ vọng của bà Suu Kyi không phải khó thành bởi chính quyền Mỹ có lý do để buộc phải “làm mới” mối quan hệ với Myanmar. Chính sách của Mỹ đối với Myanmar hiện nay nằm trong “ván cờ” quan trọng của nước này tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Trong chính sách “xoay trục”, Mỹ đặc biệt coi trọng khu vực Đông Nam Á, vì thế luôn lo ngại Trung Quốc “lôi kéo” những quốc gia trong khu vực vào tầm ảnh hưởng của mình. Thắt chặt mối quan hệ với Myanmar cũng là cách để Mỹ cạnh tranh tầm ảnh hưởng với Trung Quốc ở khu vực.

Tuy nhiên, chính những toan tính của các nước lớn lại là bài toán khó buộc Myanmar phải nỗ lực cân bằng các mối quan hệ. Chuyến công du nước ngoài đầu tiên ngoài khu vực Đông Nam Á, bà Aung San Suu Kyi đã chọn Trung Quốc. Đây là thông điệp cho thấy, Myanmar cũng mong muốn xây dựng niềm tin và quan hệ song phương với Bắc Kinh, tái lập mối quan hệ cân bằng với các nước lớn.

Có thể thấy, quan hệ Myanmar - Trung Quốc dưới thời Tổng thống Thein Sein từng gặp nhiều sóng gió. Suốt thời gian dài, Myanmar dấy lên phong trào tẩy chay Trung Quốc, ngừng một loạt các dự án do nước này đầu tư.

Bởi vậy, bà Suu Kyi muốn “nắn” lại chính sách này để vẽ ra một “trang mới” trong quan hệ với người láng giềng phương Bắc. Xích lại gần với Trung Quốc, chính quyền Myanmar có thêm sự hỗ trợ để giải quyết những tranh chấp cục bộ do các nhóm sắc tộc người Kachin và người Wa - có gốc gác Trung Quốc gây ra. Bên cạnh đó, Myanmar có thể thu hút thêm đầu tư từ Bắc Kinh để phát triển nền kinh tế đang yếu kém.  

Vốn theo đuổi đường lối chính sách trung lập, rõ ràng, mục tiêu lớn của bà Suu Kyi và chính phủ Myanmar là tăng cường quan hệ ngoại giao với tất cả các cường quốc lớn, từ Trung Quốc, tới Mỹ, châu Âu và Nhật Bản. Những lợi ích mà Myanmar nhận được khi “chơi” với các nước lớn sẽ không nhỏ song để tránh bị phụ thuộc vào bất cứ quốc gia nào cũng là một bài toán với chính quyền Naypyidaw.

Vì thế, giới phân tích cho rằng, thế “đi trên dây” của bà Suu Kyi sẽ không hề dễ dàng. Và như vậy, kết quả của chuyến viếng thăm tới Mỹ và Trung Quốc sẽ được coi là một "bài kiểm tra" khả năng ngoại giao của bà Suu Kyi cũng như định hướng chính sách đối ngoại cho Myanmar trong những năm tới.

Thanh Huyền

tin mới

Báo Mỹ: Ukraine không có vũ khí để chống 'bom thần kỳ' của Nga

Báo Mỹ: Ukraine không có vũ khí để chống 'bom thần kỳ' của Nga

(Baonghean.vn) - Theo Forbes, bom lượn KAB đã trở thành "vũ khí thần kỳ" thực sự của Nga. Trong khi đó, Lực lượng vũ trang Ukraine phàn nàn rằng, họ không có biện pháp nào đối phó. Có thể máy bay chiến đấu F-16 sẽ hỗ trợ Kiev, nhưng phải chờ đợi cho đến khi chúng xuất hiện đủ số lượng.

Chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine trở thành cuộc chiến Nga - phương Tây

Chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine trở thành cuộc chiến Nga - phương Tây

(Baonghean.vn) - “Chúng ta đang ở trong tình trạng chiến tranh” - lời khẳng định này của thư ký báo chí Tổng thống Nga, Dmitry Peskov gần như được hiểu là một sự thay đổi cơ bản trong cách tiếp cận của Điện Kremlin, không phải chỉ đánh giá xung đột ở Ukraine, mà cả tình hình ở Nga nói chung.

Quân đội Pháp có thực sự hành quân đến Ukraine?

Quân đội Pháp có thực sự hành quân đến Ukraine?

(Baonghean.vn) - Trong bối cảnh xung đột hiện nay, nếu 2.000 binh lính Pháp được cử đến Ukraine, sẽ chỉ như “một giọt nước trong đại dương”. Hơn nữa, nếu thực sự phương Tây nỗ lực muốn xoay chuyển tình hình, thì họ liệu có tuyên bố công khai và tích cực về việc gửi quân tới Ukraine như vậy?

Tướng Cương: IS có thể là 'công cụ' gây ra vụ khủng bố đẫm máu ở Nga

Tướng Cương: IS có thể là 'công cụ' gây ra vụ khủng bố đẫm máu ở Nga

(Baonghean.vn) - Vụ khủng bố đẫm máu tại nhà hát Crocus City Hall vùng ngoại ô Moskva tối 22/3 trở thành tâm điểm của dư luận thế giới. Liên quan vụ việc, PGS.TS. Thiếu tướng Lê Văn Cương – nguyên Viện trưởng Viện chiến lược Bộ Công an nêu quan điểm trong cuộc trả lời phỏng vấn Báo Nghệ An.

Bản tin quốc tế: Tất cả nghi phạm thực hiện vụ khủng bố ở ngoại ô Moskva đều là người nước ngoài

Bản tin quốc tế: Tất cả nghi phạm thực hiện vụ khủng bố ở ngoại ô Moskva đều là người nước ngoài

(Baonghean.vn) - Bản tin quốc tế hôm nay có những thông tin sau: Tất cả nghi phạm thực hiện vụ khủng bố ở Nga đều là người nước ngoài; Ukraine tập kích loạt tên lửa vào Crimea; Mỹ thông qua dự luật 1,2 nghìn tỷ USD ngăn chính phủ đóng cửa; Tổng Thư ký LHQ kêu gọi ngừng bắn tại Gaza.

Cựu cố vấn Lầu Năm Góc cho rằng tình báo phương Tây có thể liên quan đến vụ tấn công khủng bố ở Nga

Cựu cố vấn Lầu Năm Góc cho rằng tình báo phương Tây có thể liên quan đến vụ tấn công khủng bố ở Nga

(Baonghean.vn) - Cựu cố vấn Lầu Năm Góc, Đại tá đã nghỉ hưu Douglas McGregor cho rằng, các cơ quan tình báo phương Tây - CIA và MI6, có thể liên quan đến vụ tấn công khủng bố tại khu phức hợp Crocus ở ngoại ô Moskva, và những kẻ tấn công liên quan đến các phần tử chiến đấu ở phía Ukraine.

Mỹ và Nga thức tỉnh châu Âu về quốc phòng

Mỹ và Nga thức tỉnh châu Âu về quốc phòng

(Baonghean.vn) - Châu Âu như được thức tỉnh, sau một thời gian lơ là đầu tư phát triển quốc phòng, và bị phụ thuộc sâu sắc vào Mỹ. EU cố gắng chuẩn bị cho một tương lai, trong đó Tổng thống Putin, và rất có thể là ông Donald Trump sẽ đóng vai trò quan trọng. 

WHO kêu gọi Israel mở thêm cửa khẩu vào Gaza

WHO kêu gọi Israel mở thêm cửa khẩu vào Gaza

(Baonghean.vn) - Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nhận định, viện trợ đường bộ thông qua các cửa khẩu là biện pháp tốt nhất để có thể ngăn chặn nguy cơ xảy ra nạn đói tại Gaza.