(Baonghean) - Nhận thức rõ hiệu quả vượt trội của việc bố trí xóm trưởng là đảng viên, huyện Nghĩa Đàn đã và đang chú trọng nhân rộng cách làm này. Tuy nhiên, thực tiễn chỉ ra một số điểm khó mà thời gian tới địa phương cần nỗ lực tháo gỡ.
Xuất phát từ việc phân tích kỹ những mặt thuận lợi từ thực tiễn, thời gian qua, địa phương xác định xóm trưởng - “cánh tay nối dài” của chính quyền ở cấp xóm phải là đảng viên, tốt hơn nữa là kiêm nhiệm phó bí thư chi bộ và tốt nhất là hợp nhất bí thư chi bộ.
Đồng chí Vũ Ngọc Thảo - Trưởng Ban Tổ chức Huyện ủy Nghĩa Đàn phân tích: “Xóm trưởng là đảng viên dễ tiếp thu kịp thời chủ trương, nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước hơn, dễ triển khai có hiệu quả các nội dung công việc tại khu dân cư hơn.
Hơn thế, khi đứng trong hàng ngũ của Đảng, trách nhiệm của người xóm trưởng được nâng cao, gắn với trách nhiệm của đảng viên, nằm dưới sự đánh giá, giám sát của chi bộ, chi ủy. Nếu xóm trưởng chưa là đảng viên thì phải “đặc cách” mời riêng họ khi họp chi ủy, chi bộ, để phổ biến chủ trương cần triển khai xuống nhân dân”.
Huyện Nghĩa Đàn là địa bàn có diện tích rộng, với 25 xã, thị trấn, tổng cộng 311 xóm, tương ứng với đó là 311 xóm trưởng. Theo Ban Tổ chức Huyện ủy, tính đến tháng 1/2017, có 182 xóm trưởng là đảng viên, còn lại 129 xóm trưởng chưa là đảng viên (chiếm khoảng 41%). |
 |
| Cán bộ xóm Phú Hòa, xã Nghĩa Phú, huyện Nghĩa Đàn phổ biến việc thực hiện quy chế dân chủ cơ sở. Ảnh: Thu Giang |
Tuy nhiên, thực tế triển khai chủ trương này vẫn bộc lộ một số khó khăn nhất định, chẳng hạn có những trường hợp đảng viên chưa thể hiện rõ vai trò, năng lực và trách nhiệm, giành được tín nhiệm thấp hơn quần chúng nên không được nhân dân bầu làm xóm trưởng; hay xóm trưởng chưa là đảng viên nhưng tuổi tác đã cao, hoặc không đáp ứng quy định điều lệ Đảng nên không đủ tiêu chuẩn kết nạp; hoặc một vài trường hợp xóm trưởng tuổi đời còn trẻ, nhưng không có nguyện vọng vào Đảng như ở xóm Hồng Quang, xã Nghĩa Hồng…
Vì thế, những năm qua, số xóm trưởng của huyện Nghĩa Đàn được kết nạp vào Đảng chưa nhiều, thậm chí có thể nói là còn hạn chế, gồm: 2 trường hợp năm 2012, 2 trường hợp năm 2014, 1 trường hợp năm 2015.
Mới đây nhất, trong năm 2017, số xóm trưởng là đảng viên chỉ tăng thêm 1 người, ở xóm Nung xã Nghĩa Đức - nơi có 100% dân cư là đồng bào dân tộc thiểu số và chi bộ thuộc diện thực hiện Đề án 01/ĐA-TU của Tỉnh ủy về “Xây dựng chi bộ, phát triển đảng viên ở các khối, xóm, bản chưa có chi bộ, chưa có đảng viên và khối, xóm, bản có nguy cơ không còn chi bộ giai đoạn 2016 - 2020”.
Bên cạnh những xã chưa nhân rộng xóm trưởng là đảng viên như Nghĩa Thịnh (6/10 xóm trưởng chưa là đảng viên), Nghĩa Đức (5/9 xóm trưởng chưa là đảng viên), Nghĩa Trung (12/19 xóm trưởng chưa là đảng viên),… một số xã của Nghĩa Đàn được đánh giá thực hiện rất tốt chủ trương này, đơn cử như Nghĩa Hội.
Trong nhiệm kỳ vừa qua, tại đây có 17/18 xóm trưởng là đảng viên, duy nhất một trường hợp tại xóm Thanh Hòa do bản thân xóm trưởng tuổi tác đã cao, không thuộc diện kết nạp Đảng nữa nên không là đảng viên.
Đồng chí Ân Quý Vĩnh - Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Nghĩa Hội cho biết: “Ngay từ đầu nhiệm kỳ, Đảng ủy xã đã hướng dẫn, định hướng các xóm bầu xóm trưởng từ đội ngũ đảng viên tại cơ sở, và thực tế những năm qua cho thấy cách làm này giúp thuận tiện hơn trong việc lồng ghép các chủ trương, chính sách của Đảng vào cuộc sống, nâng cao trách nhiệm của người đại diện chính quyền ở cấp xóm.
Nhiệm kỳ qua, xã Nghĩa Hội đã áp dụng được mô hình bí thư chi bộ kiêm xóm trưởng ở 16/18 chi bộ xóm, vừa thống nhất trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo ở cơ sở, vừa nhất quán trong các cuộc họp dân, lại tăng phụ cấp cho cán bộ cấp xóm, chứng minh hiệu quả rất rõ rệt, được nhân dân đồng thuận”.
 |
| Xóm trưởng xóm Khe Bai (giữa) trao đổi với lãnh đạo xã Nghĩa Hội, huyện Nghĩa Đàn và người dân. Ảnh: Thu Giang |
2 trường hợp còn lại, ngoài xóm Thanh Hòa nêu trên còn có xóm Khe Bai không cơ cấu bí thư chi bộ kiêm xóm trưởng là bởi có dân cư lên tới 215 hộ, 904 khẩu, gấp 3-4 lần các xóm khác nên khó tìm được nhân sự đáp ứng yêu cầu kiêm nhiệm.
Tuy vậy, theo ông Đậu Văn Xuân - xóm trưởng gần 30 năm tuổi Đảng vẫn miệt mài với công việc “vác tù và” được nhân dân tin tưởng giao phó từ năm 2015 đến nay, thời gian qua các hoạt động, phong trào của xóm luôn đi vào nề nếp, gặt hái kết quả cụ thể một phần không nhỏ là nhờ sự kết hợp hài hòa, nhuần nhuyễn giữa vai trò xóm trưởng và trách nhiệm người đảng viên.
“Ý thức được trọng trách trên vai của một đảng viên, một xóm trưởng được nhân dân tín nhiệm giao trọng trách, tôi luôn cố gắng trở thành cầu nối ý Đảng - lòng dân, phổ biến và quán triệt khu dân cư nhất quán làm theo chủ trương, đường lối của Đảng cũng như pháp luật của Nhà nước, xây dựng địa phương ngày càng phát triển, khấm khá hơn”, ông Xuân chia sẻ.
Tại xã Nghĩa Hiếu, thực hiện theo các hướng dẫn của cấp trên cũng như đề án đại hội chi bộ, khi bầu cử trước nhân dân, đa phần đảng viên ứng cử, đề cử vẫn nhận được số phiếu tín nhiệm cao cho vị trí “cánh tay nối dài” của chính quyền ở cấp xóm.
Hiện trên địa bàn xã có 6/8 xóm trưởng là đảng viên, riêng 2 xóm có xóm trưởng chưa phải là đảng viên được Đảng ủy xã chỉ ra nguyên nhân là do các xóm có ít khẩu, chi bộ có số đảng viên ít, khoảng 4 - 5 đảng viên ở mỗi chi bộ, vai trò của các đảng viên chưa thật sự nổi trội nên mức độ tín nhiệm của người dân chưa cao. Những trường hợp này, các đối tượng đều đã cao tuổi, khó đưa vào diện bồi dưỡng, kết nạp Đảng như chủ trương chung của cấp trên.
Tuy vậy, đồng chí Hoàng Quốc Hùng - Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã vẫn trăn trở: “Dù ở địa phương không có tình trạng đảng viên thoái thác trách nhiệm, nhưng thực tế đã có trường hợp đảng viên không “trúng” xóm trưởng khi đưa ra lấy phiếu tín nhiệm, tức Đảng cử nhưng dân không bầu. Đây là vấn đề được Đảng ủy xã quan tâm, mổ xẻ kỹ lưỡng nhằm tìm ra giải pháp hữu hiệu, và trong thời gian tới, khi tiến hành bầu xóm trưởng cho nhiệm kỳ mới vào dịp cuối năm nay".
Từ góc độ bao quát hơn, Huyện ủy Nghĩa Đàn cũng xác định và quán triệt rõ vai trò rất quan trọng của xóm trưởng trong bộ máy cấp xóm, như khẳng định của đồng chí Phan Tiến Hải - Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy: “Vị trí xóm trưởng gắn với sự lãnh đạo của cả hệ thống cũng như lợi ích, nguyện vọng của người dân, nếu bố trí được xóm trưởng là đảng viên, cấp ủy hay bí thư chi bộ sẽ giúp chuyển hóa vai trò tổ chức đảng ở cơ sở thông qua vai trò của xóm trưởng.
Vì thế, thời gian tới, trong quá trình triển khai bầu xóm trưởng ở các xã, định hướng chung của Nghĩa Đàn vẫn là quan tâm bố trí xóm trưởng là đảng viên, khuyến khích song hành tìm nhân sự để đáp ứng 2 vai xóm trưởng-bí thư chi bộ, và động viên, tuyên truyền, giúp đỡ, bồi dưỡng đưa số xóm trưởng chưa là đảng viên, đủ tiêu chuẩn đứng vào hàng ngũ của Đảng.
Không những thế, công tác bồi dưỡng đội ngũ xóm trưởng kế cận cũng cần được quan tâm hơn nữa, tăng cường kết nạp đội ngũ cán bộ cấp xóm như xóm phó, công an viên,… - tạo “nguồn” xóm trưởng chất lượng”./.
Thu Giang
